Managers en burn-out

Managers vormen een enorme risicogroep als het gaat om volledig opgebrand (burn-out) raken. De hoofdverschijnselen zijn extreme moeheid en concentratiestoornissen. Wel willen en gewoon niet meer kunnen. Het kan gepaard gaan met huilbuien, wegval-verschijnselen (af en toe het idee hebben volledig tegen de vlakte te gaan), depressiviteit, futloosheid - en in een nog erger geval - bijkomende niet-reële angsten of zelfs fobieën.

Hoe zoiets kan ontstaan vereist enige uitleg. Onze bovenkamer is het best te vergelijken met een aantal motoren die samen één grote machine vormen. Zo is er één motor om alle zintuiglijke indrukken van buiten mee te verwerken, één om te plannen en mee te werken, één voor de creativiteit en ontspanning, één voor de emoties en het sociale leven, één om zorgen mee te verwerken, één voortstuwmotor (je drive) en nog een motor waar alle indrukken in rust verwerkt kunnen worden. Al deze ingenieuze motoren zijn op elkaar aangewezen en gezamenlijk tot bijzondere dingen in staat. Althans, wanneer ze allen de kans krijgen om hun eigen werk te kunnen doen.

Overbelaste machine
Je kunt je wellicht voorstellen wat er gebeurt wanneer slechts drie motoren continu actief zijn: de drivemachine, de plan- en werkmachine en de zorgen- en verwerkingsmachine. Alle drie doen ze een beroep op de andere motoren en uiteindelijk raakt de gehele machine overbelast. De gevolgen laten zich raden.

Managers willen scoren
Managers staan bekend om hun drive. Ze hebben een goal voor ogen en willen scoren. En om te kunnen scoren moeten ze kunnen plannen. Velen komen er achter dat ze de lat wel erg hoog hebben gelegd en maken zich zorgen over de consequenties. Er ontstaat een lichte angst voor wat de concurrentie doet, om fouten te maken of te falen, of dat een collega-manager nog beter is en later gezichtsverlies ontstaat. De zorgmachine wordt nu als extra drive ingezet. Het is een kwestie van tijd voordat de machine het laat afweten. Veel managers is dit al overkomen en velen zullen volgen.

Vicieuze cirkel
Iemand die ineens met burn-outverschijnselen te maken krijgt, zal dat verstandelijk niet kunnen bevatten. De frustratie van niet meer kunnen functioneren, niet helder meer kunnen denken en de vaak bijkomende angsten zorgen ervoor dat de zorgen- en verwerkingsmotor overactief wordt en alle energie naar zich toe trekt. Zo komt iemand in een moeilijk te doorbreken vicieuze cirkel terecht.

Verstandige topsporters
Topsporters raken door overmatige training wel eens lichamelijk burn-out. Bepaalde spieren raken overbelast en kunnen plotseling nauwelijks nog hun functies verrichten. Het verstand van topsporters kan dat begrijpen. Ze geven de spieren wat rust. En om voor wat balans te zorgen trainen ze voorzichtig de andere spieren. Binnen twee maanden is de problematiek opgelost en kan de topsporter weer buitengewoon presteren.

Lapmiddelen werken niet
Helaas komen veel managers via de bedrijfsarts en Arbodienst in een traditioneel circuit terecht van psychiaters en psychologen die de manager volgens een vooraf vastgelegd protocol in therapie nemen. Hun uitgangspunt is dat burn-out een ziekte is die over het algemeen pas na langdurige therapie valt te genezen. Veelal in combinatie met medicatie (antidepressiva). Het resulteert na enkele jaren vaak in lapmiddelen zoals het advies om naar ander en minder inspannend werk uit te kijken. Dit brengt weer nieuwe zorgen met zich mee. Van 'hoe betaal ik nu mijn hypotheek' tot 'hoe kan ik mijn kinderen nog laten studeren'.

Herstel binnen twee maanden is mogelijk
Het zal duidelijk zijn dat de vicieuze cirkel snel doorbroken moet worden. Uit ervaring weet ik dat bij iedereen die een burn-out heeft, er binnen twee maanden weer herstel in werking kan worden gezet. Er zijn enkele onbewuste zintuiglijke programmafoutjes ontstaan, te vergelijken met een gebroken been maar dan tussen de oren, die iemand zonder juiste aanpak zelfs levenslang in die benauwde cirkel kunnen houden.

MindTuning
Mijn aanpak (MindTuning) bestaat uit het snel opsporen van deze foutjes en het coachen om deze te herstellen. Het metaforische gebroken been zal dus eerst gezet moeten worden voordat iemand er weer mee kan leren lopen. Vervolgens worden een aantal, soms revolutionaire, technieken aangereikt om het gezette been langzaam maar zeker weer sterker te maken waardoor het binnen enkele maanden zelfs sterker kan worden dan ooit daarvoor. Gemiddeld zijn er in mijn praktijk drie tot hooguit vier sessies van gemiddeld twee en een half uur voor nodig om dat samen met de cliënt te kunnen realiseren.

Wat je zelf kunt doen
Je kunt ook zelf het nodige doen! Namelijk je problemen op dezelfde manier aanpakken zoals de topsporter dat doet wanneer deze lichamelijk burn-out raakt. Accepteer je probleem als een normaal verschijnsel, want een fantastisch werkend waarschuwingssignaal deed zijn werk en geeft je een aantal positieve boodschappen.

Rust
Neem enkele weken verdiende rust (geen maanden) en laat de verantwoordelijkheid voor je werk even aan anderen over. Bedank je waarschuwingssysteem omdat het je wilde behoeden voor nog erger en activeer je andere motoren. Ga wat sporten of wandelen. Geef met warmte aandacht aan die fantastische mensen om je heen die je eerder mogelijk tekort deed. Ga wat werken in je tuin of iets in elkaar knutselen wat je al lange tijd eens van plan was en steeds uitstelde en laat je zintuigen weer eens de wereld van buiten opnemen.

Sabbatical
En luister naar muziek, ruik hoe heerlijk de zee of bos geurt en kook eens een exquise maaltijd voor de mensen die je dierbaar zijn en geniet van het resultaat. Leer opnieuw kijken naar de schoonheid van de natuur, laat je eens opgaan in een mooie film en geniet weer eens van de aanraking van iemand waarvan je houdt. Gebruik je rustpauze als een soort sabbatical, een welverdiende rust om nieuwe energie op te doen.

Wissel hoop in voor verwachting
Laat je leven niet leiden door hoop dat het ooit beter wordt, maar in plaats daarvan door de verwachting dat je er beter en wijzer kunt uitkomen dan daarvoor. Vertel jezelf regelmatig wat je wél kunt en wat er wél is in plaats van wat allemaal niet.
Je kunt ook mijn boek lezen: 'Van FOBIE naar VRIJHEID'. Burn-out komt er eveneens in aan bod. Een fobie en burn-out hebben veel overloop met elkaar. Beiden hebben te maken met fixatie. Alle tips en trucs in dit boek kun je leren toepassen en je zult snel bemerken dat het meehelpt om je problematiek op te lossen.

Succes!